Decyzja o podjęciu psychoterapii, czy nawet skonsultowaniu się z psychoterapeutą,
wielu osobom nie przychodzi łatwo. Ponieważ krok ten może mieć przełomowe znaczenie dla naszego dalszego życia, poniżej przedstawiamy kilka praktycznych informacji, które być może zmniejszą niepewność wiążącą się z tym, czego tak naprawdę można spodziewać się po wizycie u terapeuty.

ROZPOCZĘCIE TERAPII

Poszukując odpowiedniego terapeuty można zdecydować się na takiego, który zawarł umowę z NFZ (wtedy do podjęcia terapii potrzebne jest skierowanie od psychiatry), albo pracującego w prywatnym ośrodku lub gabinecie. O ile w pierwszym przypadku NFZ za nas sprawdza kwalifikacje terapeutów, to w tym drugim powinniśmy pamiętać o zrobieniu tego samodzielnie. Terapeuta powinien posiadać certyfikat ukończenia szkoły psychoterapeutycznej atestowanej przez ważne towarzystwo zrzeszające specjalistów (np. Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Polskie Towarzystwo Psychiatryczne, Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej) lub być w trakcie szkolenia akredytowanego przez powyższe towarzystwa.

Na początku większość terapeutów umawia się z potencjalnym pacjentem na 2-3 rozmowy konsultacyjne, w trakcie których zbierają wywiad i uzgadniają wspólnie z pacjentem jaka dalsza forma pomocy będzie najlepsza – może to być psychoterapia indywidualna, grupowa, grupy wsparcia bądź sugestia terapii u specjalisty pracującego w innym nurcie terapeutycznym (patrz: Nurty psychoterapii).

Kolejnym krokiem jest nawiązanie z pacjentem kontraktu – w formie ustnej lub pisemnej. Dotyczy on m.in. częstotliwości spotkań, opłat, zasad odwoływania spotkań oraz kontaktowania się z terapeutą poza spotkaniami.

OPŁATY

Większość terapeutów pobiera opłatę za każde spotkanie osobno lub umożliwia opłacanie kilku spotkań na raz. Różnie może wyglądać kwestia uiszczania opłaty za spotkanie, na które nie możemy przyjść. Niektórzy terapeuci wyznaczają czas, do którego trzeba odwołać spotkanie, by nie musieć za nie płacić. Inni dodatkowo ustalają limit odwoływanych spotkań w ciągu roku, a jeszcze inni w ogóle nie dopuszczają takiej możliwości (opłatę uiszcza się za każde odwołane spotkanie).

TERAPEUTA

Terapeutę obejmuje tajemnica zawodowa. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której pacjent zagraża życiu swojemu, albo innych osób – wtedy terapeuta może się skontaktować z pogotowiem lub policją i zasygnalizować problem. Psychoterapeuta, do którego chcemy się wybrać nie może być naszym znajomym, ani bliskim naszego znajomego – to bardzo utrudniałoby wejście w relację i szczerość, która jest niezbędna do zaistnienia korzystnego procesu terapeutycznego. Z tego samego powodu dwie bliskie sobie osoby nie mogą chodzić do tego samego terapeuty – chyba że jest to terapia rodzinna lub par i korzystają z niej wspólnie.

ZAKOŃCZENIE TERAPII

Zasadniczo terapia kończy się wtedy, gdy zostaną osiągnięte cele terapeutyczne, które ustalono na początku terapii lub zostały dodane w trakcie jej trwania. Niektórzy terapeuci uważają, że pacjent sam powinien zasygnalizować, że czuje potrzebę zakończenia terapii, inni podchodzą do tego bardziej elastycznie. Zdarza się, że terapeuta już na początku umawia się z pacjentem na konkretny okres trwania terapii. Należy pamiętać, że w przypadku psychoterapii na NFZ proces ten może być bardzo ograniczony w czasie.

Czasami zdarza się też, że pacjent chce przerwać terapię nagle, przed osiągnięciem satysfakcjonujących zmian. Choć zdarza się, że taka decyzja jest uzasadniona czynnikami zewnętrznymi (problemy finansowe, wyjątkowe niedopasowanie między pacjentem i terapeutą itd.), to często przyczyną rezygnacji może być lęk przed zmianą, przytłoczenie wynikające z poruszania trudnych tematów i wracania do szczególnie przykrych wspomnień. Niestety przerwanie procesu terapeutycznego jest niekorzystne, ponieważ zostawia nas z „rozdrapanymi ranami” jeszcze zanim zdążymy je zaleczyć, dlatego gdy pojawi się takie pragnienie, w pierwszej kolejności należy koniecznie porozmawiać o tym z psychoterapeutą.