PO CO JEST DIAGNOZA?

Udając się na wizytę zarówno do psychiatry jak i psychologa lub psychoterapeuty (patrz: Zawody) bierzemy udział w procesie, który może prowadzić do diagnozy. Polega ona na sformułowaniu hipotezy dotyczącej natury problemu, z jakim się zgłaszamy oraz do wyznaczenia kierunku dalszych działań.

Rozpoznanie, które po konsultacjach może przypisać nam lekarz lub psycholog jest tylko drogowskazem służącym do dopasowania jak najefektywniejszych oddziaływań terapeutycznych i zdarza się, że ulega ono zmianie w trakcie leczenia, kiedy istnieją przesłanki, że inna kategoria diagnostyczna byłaby w naszym przypadku bardziej adekwatna.

DIAGNOZA PSYCHIATRYCZNA

Proces diagnozy psychiatrycznej wiąże się najczęściej z postawieniem określonego rozpoznania medycznego. Lekarz psychiatra w trakcie wywiadu zbiera dokładne dane dotyczące natury i nasilenia naszych bieżących problemów, dopytując przy tym o różne sfery życia, w których się one przejawiają, a także o historię ich narastania. W niektórych przypadkach (kiedy istnieje przypuszczenie, że mogłoby to wnieść do procesu diagnostycznego istotne informacje) zdarza się, na dodatkowe konsultacje zapraszani są bliscy mający na co dzień styczność z pacjentem. Dzieje się tak jednak po uzgodnieniu z nim tego faktu.

Stawiając określone rozpoznanie psychiatra kieruje się jednym z systemów diagnostycznych (w Polsce jest to Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych, w skrócie ICD-10), dlatego przy nazwie diagnozy często możemy zobaczyć jedną z liter alfabetu (najczęściej F) odpowiadającą określonym obszarom związanym ze zdrowiem, oraz liczby wskazujące konkretny podtyp danego zaburzenia. Dobrze postawiona diagnoza psychiatryczna ma duże znaczenie ze względu na to, że opierając się na niej lekarz psychiatra może zapisać leki mające pomóc w określonym przypadku. Dlatego tak ważnym jest, aby nie pomijać celowo pewnych informacji – mogą okazać się one istotne i wpłynąć na nasze rozpoznanie, choć nam samym wydają się błahe lub wstydliwe.

DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA

Celem diagnozy psychologicznej, poza ustaleniem bieżących problemów, jest charakterystyka całościowego funkcjonowania zgłaszającej się osoby, omówienie zaleceń do dalszej pracy oraz wstępnych prognoz (mocnych stron, zasobów i przewidywanych trudności) odnośnie do leczenia. Taka diagnoza rzadko zamyka się w jednym spotkaniu. Psycholog podczas wywiadu będzie starał się dowiedzieć jakie mogą być przyczyny i mechanizmy występujących u nas trudności, pytając o sfery życia, w których one występują oraz o przeszłe doświadczenia. Cechą wyróżniającą proces diagnozy psychologicznej jest możliwość zastosowania przez badającego nas psychologa testów psychologicznych (dotyczących cech osobowości, czy inteligencji), które pomagają w doprecyzowaniu obrazu choroby bądź nasilenia występujących objawów.

DIAGNOZA TERAPEUTYCZNA

W procesie terapeutycznym diagnozie zwyczajowo poświęcone są trzy pierwsze spotkania. Terapeuta zbiera wówczas dogłębny wywiad dotyczący naszego funkcjonowania dopytując przy tym o informacje, które są dla niego najbardziej istotne. Terapeuta nie zawsze decyduje się na postawienie konkretnej diagnozy, nawet po zebraniu wszystkich informacji– może posłużyć się wówczas kategorią „bez rozpoznania”. Nie jest to oznaką braku kompetencji terapeuty. Doświadczony specjalista w przypadku braku jasnej sytuacji dotyczącej jednostki diagnostycznej zostawia sobie margines bezpieczeństwa na postawienie ostatecznego rozpoznania. Co istotne, niektórzy terapeuci w ogóle nie odnoszą się do konkretnych jednostek diagnostycznych, tylko stosują opis obszaru problemowego pacjenta.

Biorąc pod uwagę powyższe informację możemy zastanawiać się, czy diagnoza jest czymś ostatecznym, zmieniającym nasze życie na zawsze?

Właściwe postawienie diagnozy, może bardzo korzystnie wpłynąć na dalsze funkcjonowanie danej osoby i złagodzić przebieg jej choroby. Dzieje się tak, ponieważ dobrze i odpowiednio wcześnie sformułowana diagnoza umożliwia właściwe dopasowanie konkretnych oddziaływań terapeutycznych.

Pamiętajmy jednak, że powodzenie leczenia zależy przede wszystkim od nas – od tego jak przyjmiemy diagnozę i czy potraktujemy znajomość jej jako zasób, który ułatwi nam dokonywanie dalszych zmian.

Napisz do nas

Nie ma nas teraz w pobliżu. Zostaw wiadomość, a odpiszemy najszybciej jak to możliwe :)

Not readable? Change text.